ภาษาส่วยวันละคำ

พจนานุกรมภาษาส่วย (กูย)

ส่วย หรือกูย

เป็นชนชาติที่กระจัดกระจายอยู่ตามลุ่มแม่น้ำมูลและลาวตอน ใต้ ตั้งภูมิลำเนาปะปนกับพวกเขมรในจังหวัดสุรินทร์ ศรีษะเกษ บุรีรัมย์ อุบลราชธานี ส่วยจะใช้ภาษาไทยเป็นภาษาราชการ และใช้ภาษาส่วยในการติดต่อสื่อสารกันเองและชุมชนใกล้เคียง

รูปร่างลักษณะ ส่วยมี 2 ลักษณะ พวกแรก รูปร่างหน้าตาคล้ายพวกเงาะ คือ ผมหยิก ผิวคล้ำ จมูกบาน ส่วนอีกพวกหนึ่งจะมีร่างกายสูงใหญ่ ชาวส่วยมีความชำนาญในเรื่องการคล้องช้าง ชอบชีวิตที่เรียบง่ายมีอิสระและมีนิสัยซื่อตรง

การตั้งหมู่บ้าน ชาวส่วยนิยมตั้งบ้านเป็นกลุ่ม สภาพบ้านเรือนมีความเรียบง่าย ใช้วัสดุที่หาได้ในท้องถิ่น เน้นประโยชน์ใช้สอยมากกว่าความสวยงาม การสร้างบ้านจะยึดรูปแบบเดิมอย่างเคร่งครัด สภาพบ้านเรือน ขนาด และ วัสดุที่ใช้จะบ่งบอกฐานะทางเศรษฐกิจของครอบครัวนั้น ลักษณะบ้านเรือนของส่วยที่พบมี 4 แบบ ได้แก่ กระท่อม บ้านชั้นเดียวใต้ถุนสูง บ้านแฝด และบ้าน 2 ชั้น

ความเชื่อและศาสนา ส่วยนับถือศาสนาพุทธและมีความเชื่อเรื่องภูตผีวิญญาณ โดยเชื่อว่าผีปะกำคือผีที่มีอำนาจสูงสุด และเชื่อว่าเมื่อบรรพบุรุษตายไปแล้วจะกลับมาเกิดในตระกูลเดิม จึงนิยมตั้งชื่อลูกหลานตามชื่อ ปู่ ย่า ตา ยาย ที่ล่วงลับไป

ภาษาส่วยนั้น จะมีเฉพาะภาษาพูด ไม่มีภาษาเขียนที่เป็นพยัญชนะสระและวรรณยุกต์ คำที่ใช้
ส่วนใหญ่เป็นคำโดดพยางค์เดียว อย่างมากก็ไม่เกิน พยางค์คล้ายๆกับภาษาไทยและภาษาเขมร

ดังนั้นในการเขียนภาษาส่วยจึงจำเป็นต้องเปรียบเทียบเสียงกับพยัญชนะ สระและวรรณยุกต์ในภาษาไทย
ภาษาส่วนที่ใช้ในชีวิตประจำวันเป็นภาษาง่ายๆ พื้นๆ ไม่ลึกซึ้ง มีความหมายตรงไปตรงมา
ไม่ซับซ้อนเหมือนภาษาไทย ดังนั้นจึงจำแนกภาษาได้เป็นหมวดหมู่ดังนี้

พจนานุกรมภาษาส่วย (กูย)
คำทักทาย
หมวง เจา รู เหนีย แปลว่า คุณมาจากไหน
หมวง เจา นะ กา ดาย แปลว่า คุณมากับใคร
หมวง กู เซาะ เหนีย แปลว่า คุณอยู่บ้านไหน
หมวง เจา บวย มลอ แปลว่า คุณมาหาอะไร
หมวง เจา บวย กะ ดาย แปลว่า คุณมาหาใคร
หมวง กอน กะ ดาย แปลว่า คุณเป็นลูกใคร
คำส่งท้าย
ไฮ จี หยูง เดอ แปลว่า ผมไปก่อนนะ
ออน แบละบืนจะแงดจะเงอม เดอ แปลว่า ขอให้อยู่เย็นเป็นสุขนะ
ออน จะอ๊อบ เดอ แปลว่า ขอให้สบายดีนะ
ออน โชคดี เดอ แปลว่า ขอให้โชคดี
ออน กอนเจา แบละบืนจะแงดจะเงอม เดอ แปลว่า ขอให้ลูกหลานอยู่เย็นเป็นสุข
ออน ปละ ฮอย แซง แหยง ฮอย เซาะ เดอ แปลว่า ขอให้มีเงิน ทองไหลมาเทมา
ออน อาหยุ หยืน เดอ แปลว่า ขอให้มีชีวิตที่ยืนยาว
คำตอบรับ
ภาษาส่วย ไม่มี ครับ ค่ะ คะ จ๋า จ๊ะ การใช้คำตอบรับกันจึงใช้คำว่า อือ หรือ เออ
คำสนทนาทั่วไป
คำถาม ไง แหน หมวง จา โดย นะ มลอ แปลว่า วันนี้คุณกินข้าวกับอะไร
คำตอบ ไฮ จาโดย นะ อากาทอด แปลว่า กินข้าวกับทอดปลา
คำถาม หมวง เกอด ปละ ตาง ออน ไฮ หยืม เถ แปลว่าคุณมีเงินให้ผมยืมไหม
คำตอบ เถ ไฮ ปะ เกอด ปละ ตาง เอ๊อะ แปลว่า ผมไม่มีเงินให้คุณยืมหรอก
คำถาม ไง แหน หมวง จี ถีว นะ ไฮ เถ แปลว่า วันนี้คุณไปเที่ยวกับผมไหมครับ
คำตอบ ไฮ จี เฮย ไง แหน ไฮ วาง พอดี แปลว่า ไปครับ วันนี้ผมว่างพอดี
คำถาม กะมอน หมอง จา โดย นะ มลอ บืน กานับ ออ แปลว่า สาวครับ คุณทานข้าวกับอะไรจึงได้สวยจังเลย
คำตอบ ไฮ จา โดย นะ ปนอากาเฉาะ นะ ผัก แปลว่า ฉันทานข้าวกับน้ำพริกปลาช่อนและผัก
คำสนทนากับพระสงฆ์ ผู้มียศศักดิ์
คำถาม กอน จู สวด มน บืน แหลว ด๋อง แปลว่า สามเณรสวดมนต์ได้หรือยัง
คำตอบ กะเบียด สวด บืน แหลว แปลว่า สวดได้แล้วครับ
คำสั่ง จี สวด มน หญูง เดอ แปลว่า ไปสวดมนต์ก่อนนะ
คำตอบรับ โดย ,โดยขะนอย
หมวดร่างกาย 
ภาษาส่วย(กูย) - ภาษาไทย
ปลอ - หัว
เซาะ - ผม
ขิว - คิ้ว
หมัด - ตา
เซาะหมัด - ขนตา
หมุ๊ - จมูก
ผล็องหมุ๊ - รูจมูก
กาบำ - แก้ม
เขียง - คาง
กะตอล - หู
กาเน๊าะ - ปาก
กาต๊ะ - ลิ้น
ตะกอง - คอ
กาแนง - ฟัน
กาป๊าก - ไหล่
แบล็ง - แขน
กอมเต - นิ้วมือ
แกง - เอว
จะ - ลำตัว
กาแปล - สะโพก
กอด - ก้น
ยืง - ขา
แคล็ก - เล็บ
กะฮอม - หัวใจ
หลวม - ตับ
หลวดแกด - ลำไส้เล็ก
หลวดผืด - ลำไส้ใหญ่
กลองหมัด - ลูกตา
เซาะ - ขน
กะถิ - รักแร้
กาเล๊าะ - สะดือ
ปลอตะกอล - หัวเข่า
ซอก - ข้อศอก
ฮาง - กระดูก
ซัด - เนื้อ
ผุง - พุง
ตาตุม - ตาตุ่ม
กอมยืง - นิ้วเท้า
แขล๊ะยืง - เล็บเท้า
แขล๊ะเต - เล็บมือ
เต๊าะ - นม
ขรูง - อก
ผุง - ท้อง
เก๊าะ - หลัง
กาลางเต - ฝ่ามือ
กาหมอล - เงา
หมุ๊หมัด - หน้าตา
เดี๋ยะหมัด -น้ำตา
หรู - น่อง
กาข๋อง - แข้ง
กอมยืง - ปัสสาวะะ
กอมแบลง - ข้อมือ
กอมเตแก๊ด - นิ้วก้อย
กาไซ - เส้นเอ็น
เดี๋ยะหมุ - น้ำมูก
ฮาม - เลือด
กรอง - อุจจาระ
เดี๋ยะหวี - น้ำลาย
หมวดจำนวนนับ
ภาษาส่วย(กูย) - ภาษาไทย
หมูย - หนึ่ง
เบีย - สอง
ไป - สาม
ปอน - สี่
เซิง - ห้า
กาผัด - หก
กาโผล - เจ็ด
กาค๊วล - แปด
กาแข๊ะ - เก้า
กาเจ็ด - สิบ
เฉียว - ยี่สิบ
หมูยหรวย - หนึ่งร้อย
เบียหรวย - สองร้อย
ไปหรวย - สามร้อย
ปอนหรวย - สี่ร้อย
เซิงหรวย - ห้าร้อย
กาผัดหรวย - หกร้อย
กาโผลหรวย - เจ็ดร้อย
กาแข๊ะหรวย - แปดร้อย
หมูยผัน - หนึ่งพัน
หมุยหมื่น - หนึ่งหมื่น
หมุยแสน - หนึ่งแสน
หมุยล้าน - หนึ่งล้าน
หมวดเครื่องใช้
ภาษาส่วย(กูย) - ภาษาไทย
ฮับ - เสื้อ
หยิ๊กกูด - กางเกง
สบู - สบู่
แปลงดิกาแนง - แปลงสีฟัน
อาแจะถิกาแนง - ยาสีฟัน
คัล - ขัน
กาละมัง - กาละมัง
ขลุ - ครุ
โขม - จาน
อาโบง - ช้อน
อาแด๊ะ - หม้อ
กะถะ - กะทะ
เตา - เตา
พัดลม - พัดลม
โทรทัด - โทรทัศน์
ยิ๊กโนม - ผ้าห่ม
กาน๊อย - หมอน
บวนบิ๊ก ที่นอน
อาหลวงตีงหยิ๊ก - ไม้แขวนผ้า
นังเซอ - หนังสือ
ตูหยิ๊กฮับ - ตู้เสื้อผ้า
กาโต - ไม้กวาด
อาหลวงถูดุง - ไม้ถูพื้น
ตูเย็น - ตู้เย็น
ปากกา - ปากกา
อารถ - รถ
หมัลเสียบอุ๊ - ปลั๊กไฟ
บวนตะกาว - ที่นั่ง
เตาะ - โต๊ะ
ตุมฮู - ตุ้มหู
ฮองเดี๊ยะ - ห้องน้ำ
แวนตา - แว่นตา
จีน - แหวน
อาแหวะ - ทัพพี
เป๊ดแท - มีดโกน
เป๊ด - มีด
เต๊นซอ - ดินสอ
กาถัด - ไม้บรรทัด
หยิ๊กปอยเดี๊ยะ - ผ้าอาบน้ำ
หยิ๊กไบ - ผ้าสะไบ
หยิ๊กฉูดยืง - พรมเช็ดเท้า
ถูป - ธูป
ถีน - เทียน
โหมก - หมวก
คัลมลู - พานหมาก
กร๊ะ - หวี
ถู๊ - เรือ
กานัน - เข็มขัด
ขวนตำตะโป - ฆ้อนตีตะปู
จูง - ขวาน
เป๊ดเผลีย - มีดอีโต้
โขมขรู - ถ้วย
กาเออง - ครก
จ๊อบ - จอบ
แขร - สาก
กาหมั๊น - แห
คีง - เขียง
กาวีง - สวิง
ขรู - ไซ
กาแบ๊ะ - เบ็ด
กรรไกร - กรรไกร
ตะเผลิง - ไฟเช๊ค
อุ๊ - ไฟ
กาเผลิง - ปืน
กาวีน - เคียว
ปะเฉิง - รองเท้า
จอก - แก้ว
หมวดสี
ภาษาส่วย(กูย) - ภาษาไทย
ซีกะเซา - สีแดง
ซีกะ - แวงสีดำ
ซีน้ำเงิน - สีน้ำเงิน
ซีฟา - สีฟ้า
ซีลืง - สีเหลือง
ซีบ๊วะ - สีขาว
ซีซม - สีส้ม
ซีชมพู - สีชมพู
ซีเทา - สีเทา
ซีมวง - สีม่วง
คำที่ใช้เรียกเครือญาติ
โผ , อาโผ, หมายถึง พ่อ
เผะ ,อาเผะ, หมายถึง แม่
โผเฒา หมายถึง ปู่ ตา คนแก่ผู้ชาย
เผะเฒา หมายถึง ย่า ยาย คนแก่ผู้หญิง
หลูง, อาหลูง หมายถึง ลุง
อาปี หมายถึง อา น้า (ผู้หญิง)
อามาด หมายถึง อา น้า (ผู้ชาย)
อาย หมายถึง พี่ชาย
เอย หมายถึง พี่สาว
ซาย หมายถึง พี่ (ชายหรือหญิงที่มีอายุมากกว่า)
แซม หมายถึง น้อง (ชายหรือหญิงที่มีอายุน้อยกว่า)
กอนงา หมายถึง ทารก
กอนแนน หมายถึง เด็ก
คำตรงข้าม
ภาษาส่วย (กูย) - ภาษาไทย
แกด – ผืด - เล็ก - ใหญ่
ถี – เถียบ - สูง - ต่ำ
บั๊วะ – กาแวง - ขาว - ดำ
ปล็อม – กาค๊วม - อ้วน - ผอม
ดัล – บิ๊ - มาก - น้อย
จี – เจา - ไป - มา
แก๊ะ – ถรึง - สั้น - ยาว
ไหว – ฉู - เร็ว - ช้า
กูยโถล – กูยกะไป - ชาย - หญิง
ซาย – แซม - พี่ - น้อง
จะนับ – เผรอะ - สาย - ขี้เห
หมวดทิศและตะวัน
ภาษาส่วย(กูย) - ภาษาไทย
นาเหลาะ - ทิศตะวันออก
นายืง - ทิศเหนือ
นาปั๊ด - ทิศตะวันตก
นาปลอ - ทิศใต้
เตาะหละ - พรุ่งนี้
ไงไบ - เมื่อวาน
ไงแหน - วันนี้
บันหละ - ตอนเช้า
บันบือ - ตอนเช้า
บันเว๊ะ - ตอนค่ำ
คำที่บ่งบอกวัยวุฒิ
ภาษาส่วยมีคำที่บ่งบอกถึงความแตกต่างทางด้านวัยวุฒิ เช่น
เกา หมายถึง กู ข้า ฉัน
ไหม หมายถึง แก มึง เธอ
ไฮ หมายถึง ผม กระผม , ข้าพเจ้า ฉัน
กะเบียด หมายถึง ผม กระผม, ข้าพเจ้า ฉัน
หมวง หมายถึง คุณ , ท่าน
คำปฏิเสธ
ภาษาส่วย(กูย) ภาษาไทย
เถ - ไม่
หึ - ไม่
ปะจี - ไม่ไป
ปะแอ - ไม่เอา
ปะบืน - ไม่ได้
ปะเกิ๊ด - ไม่มี
ปะออน - ไม่ให้
ปะดิง - ไม่รู้
ปะจา,ปะเจีย - ไม่กิน
ปะหงั๊ด - ไม่ฟัง
หมวดสัตว์
ภาษาส่วย(กูย) ภาษาไทย
โข - วัว
เกลียก - ควาย
อาจอ - สุนัข
แมว - แมว
อาหลิ๊ - หมู
กานัย - หนู
เถีย - เป็ด
หลู๊ย - ไก่
อากลอ - หอย
กาตาม - ปู
อากา - ปลา
กาซัน - งู
อาหลวย - แมลงวัน
บล๊าบๆ - ผี้เสื้อ
ตุ๊กแก - ตุ๊กแก
จ๊กจ๊ก - จิ้งจก
อายีล - ค้างคาว
อาจีง - ช้าง
อาหวั๊วะ - ลิง
แจม - นก
อาแซ๊ะ - ม้า
เกาเถียง - แมงป๋อง
ขลูน - ปลวก
ผลูน - พยาธิ
ปาง,อาเปลย - หนอน
อาเหรี๊ยก - ตั๊กแตน
อาเหรี๊ยด - แมลงสาบ
ตะกอด - ตะกวด
อากอย - กิ้งก่า
กาซูม - กุ้ง
อากรอ - หอย
แมงมุม - แมงมุม
อากรอโผรง - หอยโขง
อากรอแต๊ะ - หอยจูบ
กันกรูๆ - แมงดา
กามึก - ปลาหมึก
กาตัง - ปลาซิว
กากรั๊น - ปลาหมอ
กาเฉาะ - ปลาช่อน
กากัน - ปลาดุก
อากูด - กบ
อากูดซอ - เขียด
แจมโก - นกฮูก
แจมปาล - นกเขา
แจมเครียบ - นกพิราบ
แจมหลิ๊ - นกเอี้ยง
แจมตะ - นกกางเขน
กามอม - เต่า
กาซันเคว - งูเขียว
กาซันแหวะ - งูเห่า
กูดตะ - คางคก
อาหรี๊เกาะ - หมูป่า
แจ - เหา
กันกร๊อง - มดแดง
กันปาลแปง - แมลงทับ
กาแฮบ - ตะขาบ
กันขอขอ - กิ้งกือ
กันโหงลๆ - ผึ้ง
กาซันไผล - งูสิงห์
กันถ๋อดถ๋อด - แมลงปอ
หมวดผักและผลไม้
ภาษาส่วย(กูย) - ภาษาไทย
ไปลข่อง - มะม่วง
ไปลฮอง - มะละกอ
ไปลผึล - มะขาม
กาโตม - อ้อย
ไปลถูด - มะยม
ไปลผืง - มะเฟือง
ไปลปลี๊ด - กล้วย
ไปลคี๊บ - น้อยหน่า
ไปลโตง - มะพร้าว
ไปลตาล - ตาล
ไปลส้ม - ส้มเขียวหวาน
ไปลเงาะ - เงาะ
ไปลลำไย - ลำไย
ทุเรียน - ทุเรียน
แกลโปง - แตงโม
แกล - แตงกวา
ไปลถัน - พุทรา
ชมพู - ชมพู่
ไปลอาหนาด - สัปปะรด
ไปลแกรง - ลูกหว้า
แอบเปิ้ล - แอบเปิ้ล
ไปลข่องฟาย - มะม่วงป่า
ไปลมะขามเทด - มะขามเทศ
อาป๊อง - มัน
ไปลกึง - มะเขือ
ไปลโผงป๊อก - มะเขือเทศ
ไปลโกร๊ด - มะนาว
กรี - เห็ด
พักกาด - ผักกาด
พักชีเหลียว - ผักชีลาว
พักชีจีน - ผักชีจีน
พักคะนา - ผักคะน้า
อาโหร๊ะ - โหระพา
พักพราว - กะเพรา
ไปลผาว - ฝักทอง
อาบัง - หน่อไม้
พักกาหมึ๊ง - ผักตำลึง
พักเซดเดี๊ยะ - ผักกระเฉด
พักเซด - กระถิน
พักบุง - ผักบุ้ง
พัก - ผัก
ไปลละมุด - ละมุด
ไปลผรวง - มะไฟ
ไปลโกร๊ด - มะนาว
ไปลโกร๊ดซุ๊ด - มะกรูด
ไปลส้มโอ - ส้มโอ
พักหงั๊น - ขี้เหล็ก
กาเมลิง - ข่า
กาเถ่ะ - พริก
กาไขรย - ตะไคร้
ปองเหวีย - มันเทศ
ปองขวล - มันสำปะหลัง
ไปลหมี - ขนุน
ไปลเดีย - ฝรั่ง
ขัลผริ๊ก - บัว
ไปลเถน - ทับทิม
กาถีมออ - หอม
กาถีมซอ - กระเทียม
ไปลกอ - ลูกตะโก
ไปลกาย - ลูกจะบก
หมวดต้นไม้
ภาษาส่วย(กูย) - ภาษาไทย
ขัลเกาะ - ต้นไผ่
ขัลข่อง - ต้นมะม่วง
ขัลอาหลวง - ต้นไม้
ขัลฮอง - ต้นมะละกอ
ขัลผึล - ต้นมะขาม
ขัลกาโตม - ต้นอ้อย
ขัลถู๊ด - ต้นมะยม
ขัลผืง - ต้นมะเฟือง
ขัลปลี๊ด - ต้นกล้วย
ขัลโตง - ต้นมะพร้าว
ขัลคี๊บ - ต้นน้อยหน่า
ขัลเงาะ - ต้นเงาะ
ขัลลำไย - ต้นลำไย
ขัลเดีย - ต้นฝรั่ง
ขัลสะนาย - ต้นข่อย
ขัลก๊อ - ต้นตะโก
ขัลขูน - ต้นคูณ
ขัลแกรง - ต้นหว้า
ขัลกำ - ต้นแต้
ขัลตัง - ต้นสะเดา
ขัลแข - ต้นแค
ขัลกาย - ต้นจะบก
ขัลทุเรียน - ต้นทุเรียน
ขัลชมพู - ต้นชมพู่
ขัลหมี - ต้นขนุน
ขัลละมุด - ต้นละมุด
ขัลผรวง - ต้นมะไฟ
ขัลตาล - ต้นตาล
ขัลเซด - ต้นกระถิน
ขัลโกร๊ด - ต้นมะนาว
ขัลหงั๊น - ต้นขี้เหล็ก
คำพูดที่ใช้ในชีวิตประจำวัน
ภาษาส่วย (กูย) - ภาษาไทย
จีเหนีย - ไปไหน
หวัวมลอ - ทำอะไร
จีเหนียเจา - ไปไหนมา
ไฮหมักหมวง - ฉันรักเธอ
ไฮกะอิหมวง - ฉันเกลียดเธอ
แอเจาแหน - เอามานี่
ออนนึ - ขอหน่อย
บึกหยูลรือด๋อง - ตื่นนอนหรือยัง
จีหรีนเถไงแหน - ไปเรียนไหมวันนี้
เจาจาโดย,เจาเจียโดย - มากินข้าว
ออนไฮจีนัง - ให้ฉันไปด้วย
แหมหนังเถ - ดูหนังไหม
ดิงจีหวัวมลอ - จะไปทำอะไร
โตลหมัลออนเนอะ - ซื้อของให้หน่อย
ต้องฉิมมะเหนีย - ท้องหมดเท่าไหร่
หวาวปะดิงเหรือง - พูดไม่รู้เรื่อง
แอเจาออนเนอะ - เอามาให้หน่อย
บิกบืนแหลว - นอนได้แล้ว
กานับออ - สวยจัง
หมวงดิงจีเหนีย - คุณจะไปไหน
ดิงจีปอยเดี๊ยะ - จะไปอาบน้ำ
ดิงจีหง๊อกเดี๊ยะ - จะไปดื่มน้ำ
ไฮดิงจีบิก - ผมจะไปนอน
หมวงกะอ๊อบดีเถ - คุณสบายดีไหม
ออนไฮฉูยเถ - ให้ฉันช่วยไหม
ยูลบืนแหลว - ตื่นได้แล้ว
จีโหรงหรีน - ไปโรงเรียน
กาอ๊อบเถ - สนุกไหม
จีอ๋องโดย - ไปหุงข้าว
จีแอเดี๊ยะเจาออนหง๊อกนัง - ไปเอาน้ำมาให้กินหน่อย
เจาดูนแหลวดอง - มานานแล้วหรือยัง
หมวงจำกาดาย - คุณรอใคร
เจาแหนเนอะ - มานี่หน่อย
บิดิงหวาวออนงัด - เดี๋ยวจะเล่าให้ฟัง
ติหวาว - อย่าพูด
ขึดเผอะมะ - คิดถึงนะ
หมวดคำถามที่ใช้ในชีวิตประจำวัน
ภาษาส่วย(กูย) - ภาษาไทย
โผหมึ๊กมลอ - พ่อชื่ออะไร
เผะหมึ๊กมลอ - แม่ชื่ออะไร
ซายหมึ๊กมลอ - พี่ชื่ออะไร
แซมหมึ๊กมลอ - น้องชื่ออะไร
หมวงอายุม๊ะเหนีย - คุณอายุเท่าไร
หมัลแหนราเขียมะเหนีย - ของนี้ราคาเท่าไร
โผหมวงกูดุงเถ - พ่ออยู่หรือเปล่า
เกิดกาได๋กูเถดุงแหน - มีใครอยู่บ้านบ้าง
ดุงแหนอาจอกับเถ - บ้านนี้สุนัขดุมั๊ย
หมวงกูเซาะเหนีย - คุณอยู่หมู่บ้านอะไร
จาโดยนะมลอ - กินข้าวกับอะไร
หมวงหมึ๊กมลอ - เธอชื่ออะไร
หมวงหมักจามลอ - เธอชอบทานอะไร
จีแหมหนังนะไฮเถ - ไปดูหนังกับฉันไหม
หมวงหมักจงัดเผลงเถ - เธอชอบฟังเพลงไหม
เผลงมลอ - เพลงอะไร
จีถีวนะไฮเถ - ไปเที่ยวกับฉันไหม
หวัวการบานแหลวด๊อง - ทำการบ้านหรือยัง
จีหวัวหวิปะเหนีย - ไปทำงานที่ไห้



ภาษากูย (ส่วย) วันละคำ
ฮาย หมัก มอง (ภาษาส่วย) แปลว่า ฉันรักเธอ
กินข้าว - จาโดย
ดื่มน้ำ - หง็อดเดี๊ยะ
ไปไหน - จีเหยีย
ไปไหนมา - จีเหยียเจา
ช้าง - อาเจียง หรือ อาจีง
สุนัข - อาจอ
พ่อ - อาหนุ
แม่ - อาเหม๊ะ
พี่ชาย - อ้าย
พี่สาว - เอย
น้องชาย - แซมโปล๊ะ
น้องสาว - แซมอามอลล
รัก - หมัก
ฉันรักเธอ - ไฮหมักหมวง
ฉัน - ไฮ
เธอ - หมวง

*การพูด สำเนียง การเขียน อาจจะแตกต่างกันขึ้นอยู่กับแต่ละท้องถิ่นนั้นๆ*